Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

экономикалық басқару әдісі

  • 1 экономикалық басқару әдісі

    Казахско-русский экономический словарь > экономикалық басқару әдісі

  • 2 экономикалық реформалар

    экономические реформы (экономиканы басқару, шаруашылықты жүргізу жүйесіндегі, экономикалық саясатты жүзеге асыру жолдары мен тәсілдеріндегі түрлендірулер)

    Казахско-русский экономический словарь > экономикалық реформалар

  • 3 экономикалық семиотика

    семиотика экономическая (халық шаруашылығын басқару мен жоспарлау үдерісінде қолданылатын таңбалық жүйелерді зерделеу әдіснамасы)

    Казахско-русский экономический словарь > экономикалық семиотика

  • 4 экономикалық тренинг

    тренинг экономический (басқару әрекетінің тиімділігін бағалау есебін жүргізу мүмкіндігін беретін компьютерлендірілген іскерлік ойын)

    Казахско-русский экономический словарь > экономикалық тренинг

  • 5 экономикалық тұтқалар

    экономические рычаги (экономиканы басқару құралдары, баға мен тарифтер жүйесін, салықтарды, қаржы-несие тұтқаларын, т.б. қамтиды)

    Казахско-русский экономический словарь > экономикалық тұтқалар

  • 6 экономический метод управления

    Русско-казахский экономический словарь > экономический метод управления

  • 7 экономические реформы

    экономикалық реформалар (экономиканы басқару, шаруашылықты жүргізу жүйесіндегі, экономикалық саясатты жүзеге асыру жолдары мен тәсілдеріндегі түрлендірулер)

    Русско-казахский экономический словарь > экономические реформы

  • 8 семиотика экономическая

    экономикалық семиотика (халық шаруашылығын басқару мен жоспарлау үдерісінде қолданылатын таңбалық жүйелерді зерделеу әдіснамасы)

    Русско-казахский экономический словарь > семиотика экономическая

  • 9 тренинг экономический

    экономикалық тренинг (басқару әрекетінің тиімділігін бағалау есебін жүргізу мүмкіндігін беретін компьютерлендірілген іскерлік ойын)

    Русско-казахский экономический словарь > тренинг экономический

  • 10 экономические науки

    экономикалық ғылымдар, экономика ғылымдары (шаруашылық, шаруашылықты басқару, адамдар арасындағы, сондай-ақ адамдар мен қоршаған орта арасындағы өнімді, игіліктерді өндіру, оларды бөлу, айырбастау, тұтыну, қызметтерді көрсету үдерісінде туындайтын қатынастар туралы ғылым)

    Русско-казахский экономический словарь > экономические науки

  • 11 экономические рычаги

    экономикалық тұтқалар (экономиканы басқару құралдары, баға мен тарифтер жүйесін, салықтарды, қаржы-несие тұтқаларын, т.б. қамтиды)

    Русско-казахский экономический словарь > экономические рычаги

  • 12 Коммерциялық банкінің актив операциялары

    Актив операциялар – банкінің меншікті және тартылынды қаражатын пайда алу үшін орналастыру жөніндегі операциялар. Банкінің жалпы өтемпаздығы, табыстылығы, демек, қаржылық сенімділігі мен тұрақтылығы актив операциялардың сапалы жүзеге асырылуына байланысты.

    Активные операции – операции по размещению собственных и привлеченных средств банка для получения прибыли. От качественного осуществления активных операций зависят ликвидность, доходность, а следовательно, финансовая надежность и устойчивость банка в целом.

    Банкінің актив операциялары экономикалық мазмұнына қарай мына түрлерге бөлінеді:

    Активные операции банка в зависимости от их экономического содержания делятся на:

    - кредиттік (несиелік) операциялар;

    - кредитные (ссудные);

    - инвестициялық операциялар;

    - инвестиционные;

    - кепілдікті операциялар;

    - гарантийные;

    - комиссиялық операциялар;

    - комиссионные;

    - бағалы қағаздармен жасалатын операциялар.

    - операции с ценными бумагами.

    По каким признакам классифицируются кредиты, предоставляемые банком?

    Несие түрлі белгілеріне қарай мыналарға жіктелуі мүмкін:

    Кредиты могут быть классифицированы по различным признакам:

    - қарызгерлердің тұрпаттары бойынша – кәсіпорындарға, билік органдарына, халыққа, банкілерге берілетін несие;

    - по типам заемщиков – ссуды предприятиям, органам власти, населению, банкам;

    - пайдалану мерзіміне қарай – қысқа мерзімді, орта мерзімді, ұзақ мерзімді несие;

    - по срокам пользования – краткосрочные, среднесрочные, долгосрочные;

    - қарызгердің жұмыс істеу аясына қарай – өндіріс аясының кәсіпорындарына берілетін несие және айналыс аясының кәсіпорындарына берілетін несие;

    - по сфере функционирования заемщика – ссуды предприятиям сферы производства и ссуды предприятиям сферы обращения;

    - қарызгердің тиесілі салаларына қарай – өнеркәсіпке, көлікке, құрылысқа, ауыл шаруашылығына, саудаға берілетін несие;

    - по отраслям принадлежности заемщика – ссуды в промышленность, транспорт, строительство, сельское хозяйство, торговлю;

    - қамтамасыз етілу сипатына қарай – кепілді, кепілдікті, сақтандырылған, қамтамасыз етілмеген (бланкілік) несие;

    - по характеру обеспечения – залоговые, гарантированные, застрахованные, необеспеченные (бланковые);

    - өтелу әдістеріне қарай – бір мезгілде және бөліктеп өтелетін несие.

    - по методам погашения – погашаемые единовременно и частями.

    Несие беру кезінде банк әлуетті қарызгерден несиенің материалдық тұрғыдан қамтамасыз етілуін және қарызгердің заңи құқықтылығын сипаттайтын құжаттар пакетін талап етеді.

    При выдаче кредита банк требует от потенциального заемщика пакет документов, характеризующих материальную обеспеченность кредита и юридическую правомочность заемщика.

    Егер несие беру кезінде талап етілетін құжаттар пакетін егжей-тегжейлі атап көрсетер болсақ, онда олар:

    Если подробнее перечислить пакет документов, который требуется при выдаче кредита, то это:

    - құрылтай құжаттары;

    - учредительные документы;

    - несиенің қайтарылу мүмкіндігі мен шығындардың өтелу мерзімі айқындалатын бизнес-жоспар (техникалық-экономикалық негіздеме);

    - бизнес-план (технико-экономическое обоснование), на основе которого определяются возможность возврата ссуды и срок окупаемости затрат;

    - несиені алу мақсаты тиянақталған келісімшарт немесе оның көшірмесі;

    - контракт или его копия, фиксирующие цель получения кредита;

    - бухгалтерлік теңгерім және оның кейбір қосымшалары;

    - бухгалтерский баланс и некоторые приложения к нему;

    - басқа банкілермен жасасылған несие шарттары;

    - кредитные договоры с другими банками;

    - кепіл немесе кепілгерлік шарты;

    - договор залога или поручительства;

    - несие шартында белгіленген мерзімге сәйкес несиені қайтару жөніндегі мерзімді міндеттеме-тапсырма;

    - срочное обязательство-поручение на возврат ссуды согласно срокам, установленным в кредитном договоре;

    - несиені алу жөніндегі шарт, онда несиенің сомасы, мерзімі мен мақсаты көрсетіледі.

    - заявление на получение ссуды с указанием суммы, срока и цели кредита.

    Инвестициялық операциялар — банкінің бірлескен шаруашылық-қаржылық және коммерциялық қызметі, сондай-ақ басқа несие ұйымдарына мерзімді салымдар түрінде орналастыру мақсатында өз қаражатын бағалы қағаздарға және үлеспұлдарға ивестициялау жөніндегі операциялары.

    Инвестиционные операции — это операции по инвестированию банком своих средств в ценные бумаги и паи небанковских структур в целях совместной хозяйственно-финансовой и коммерческой деятельности, а также размещения в виде срочных вкладов в других кредитных организациях.

    Бұл белгіленген шарттар басталған кезде банкінің өз клиентінің борышын үшінші тұлғаға төлеуі кепілдігін (кепілгерлігін) беруі жөніндегі операциялар.

    Это операции по выдаче банком гарантии (поручительства) уплаты долга клиента третьему лицу при наступлении определенных условий.

    Бұл банк өз клиенттерінің тапсырмасы бойынша орындайтын және олардан комиссиялық алым түрінде ақы алатын операциялар. Негізгі комиссиялық операциялардың қатарына:

    Это операции, которые банк выполняет по поручению своих клиентов и взимает с них плату в виде комиссионных. К числу основных комиссионных операций относятся расчетно-кассовые операции, которые связаны с:

    - теңгемен және шетел валютасымен есептелетін шоттарды жүргізумен;

    - ведением счетов в тенге и иностранной валюте;

    клиенттің есеп айырысуымен және төлемдер төлеуімен;

    осуществлением расчетов и платежей клиента;

    клиентке аударылған қаражатты алумен және оны қолма-қол ақшасыз нысанда шотқа есептеумен;

    получением и зачислением перечисленных клиенту средств на счет в безналичной форме;

    қолма-қол ақшаны шоттан алып берумен, оны шотқа салумен, сақтаумен және тасымалдаумен байланысты жасалатын есеп айырысу-кассалық операциялар жатады.

    выдачей наличных денег со счета, внесением их на счет, хранением и перевозкой.

    Банкілер бағалы қағаздармен операция жасау кезінде қандай атқарымдарды орындайды?

    Банк комиссия шарты немесе тапсырма негізінде клиенттің есебінен және тапсыруымен бағалы қағаздарды сатып алу-сату кезінде делдалдық міндеттерді орындайды.

    Банк выполняет посреднические функции при купле-продаже ценных бумаг за счет и по поручению клиента на основании договора комиссии или поручения.

    Бағалы қағаздармен операцияларды жүзеге асыру кезінде банкіге қандай құқықтар берілген?

    Банкілер:

    Банк имеет право выступать в качестве:

    - бағалы қағаздар нарығында делдал қызметін жүзеге асыра алатын инвестициялық институттар;

    - инвестиционных институтов, которые могут осуществлять деятельность на рынке ценных бумаг в качестве посредника;

    - инвестициялық кеңесші;

    - инвестиционного консультанта;

    - инвестициялық компания;

    - инвестиционной компании;

    - инвестициялық қор ретінде әрекет етуге құқылы.

    - инвестиционного фонда.

    Бағалы қағаздармен жасалатын операцияларға мыналар жатады:

    К операциям с ценными бумагами относятся:

    - қор биржаларында құнды саналатын бағалы қағаздармен жасалатын операциялар;

    - операции с ценными бумагами, котирующимися на фондовых биржах;

    - векселдермен жасалатын операциялар;

    - операции с векселями;

    - есептеу және қайта есептеу операциялары;

    - учетные и переучетные операции;

    вексельдерге наразылық білдіру операциялары;

    операции по протесту векселей;

    - вексельдерді инкассолау, домицильдеу, акцептеу, индоссолау жөніндегі операциялар;

    - операции по инкассированию, домицилированию, акцепту, индоссированию векселей;

    - вексельдік тапсырмалар беру жөніндегі операциялар;

    - операции по выдаче вексельных поручений;

    - вексельдерді сақтау жөніндегі операциялар;

    - операции по хранению векселей;

    - вексельдерді аукционда сату жөніндегі операциялар.

    - операции по продаже векселей на аукционе.

    Трастылық (сенімгерлік) операцияларға қызмет көрсетудің қандай түрлері кіреді?

    Трастылық операцияларға қызмет көрсетудің мынадай түрлері кіреді:

    В трастовые операции могут входить следующие виды услуг:

    - белгілі бір ақы үшін фирмалар мен жеке тұлғалардың қаржы істері мен меншігін басқару;

    - управление финансовыми делами и собственностью фирм и частных лиц за определенную плату;

    - трастылық бөлімдер арқылы өз клиенттерінің бағалы қағаздар қоржынын басқару;

    - управление через трастовые отделы портфелями ценных бумаг своих клиентов;

    - акциялар мен облигациялар шығарушы корпорацияларға агент қызметтерін көрсету;

    - предоставление агентских услуг корпорациям, выпускающим акции и облигации;

    - өсиет бойынша қамқоршылар болу;

    - выступление в качестве попечителей по завещанию;

    - жекелеген бағалы қағаздарды және олардың қоржындарын сенімгерлікпен басқаруға беру;

    - передача в доверительное управление отдельных ценных бумаг и их портфелей;

    - бағалы қағаздарға қызмет көрсетумен байланысты төлемдік атқарымдар;

    - платежные функции, связанные с обслуживанием ценных бумаг;

    - зейнетақылық және инвестициялық қорлардың активтерін басқару, т.б.

    - управление активами пенсионных и инвестиционных фондов и др.

    Шетел валютасымен жасалатын операциялар:

    Операции с иностранной валютой включают:

    - шетел валютасын сатып алу-сату операцияларын;

    - операции купли-продажи иностранной валюты;

    - ақша аккредитивтерін төлеуді және ұсынуды;

    - оплату и выставление денежных аккредитивов;

    - шетел банкілерінің жол чектерін сатып алуды және төлеуді;

    - покупку и оплату дорожных чеков иностранных банков;

    - пластикалық карталар шығаруды және оларға қызмет көрсетуді;

    - выпуск и обслуживание пластиковых карт;

    - халықаралық есеп айырысуды қамтиды.

    - осуществление международных расчетов.

    Какую роль играют банки, выступая в качестве финансового консультанта?

    Тәжірибелі мамандар жұмыс істейтін банкілер, әсіресе несиені, жинақ ақшаны оңтайлы пайдалану, қаражатты инвестициялау туралы мәселе туындаған кезде білікті кеңес бере алады.

    Банки, где работают опытные специалисты, могут дать квалифицированный совет, особенно когда вопрос стоит об оптимальном использовании кредита, сбережений, инвестировании средств.

    Банк клиенттерге белгілі бір ақы үшін коммерциялық сипатта да, бейкоммерциялық сипатта да ақпарат беретін қызметтер көрсетеді.

    Банк за определенную плату предоставляет клиентам информацию как коммерческого, так и некоммерческого характера.

    Банк аралық несие – бір коммерциялық банк екінші банкіге беретін несие түрі.

    Межбанковский кредит – это вид кредитов, предоставляемых одним коммерческим банком другому.

    Мұндай несие банк аралық нарықта сатып алынады және сатылады.

    Купля-продажа такого кредита осуществляется на межбанковском рынке.

    Банк аралық нарық – несие капиталдары нарығының бір бөлігі, мұнда банкілер несие мекемелерінің уақытша бос ақшалай ресурстарын тартып, негізінен банк аралық депозиттер нысанында белгілі бір уақытқа орналастырады.

    Межбанковский рынок – это часть рынка ссудных капиталов, где временно свободные денежные ресурсы кредитных учреждений привлекаются и размещаются банками преимущественно в форме межбанковских депозитов на определенные сроки.

    Банк аралық нарықтың қаражатын қарызгер-банкілер өзінің активтік операцияларын жабу үшін, сондай-ақ банкілердің теңгерімдерінің өтімділігін жабу үшін пайдаланады.

    Средства межбанковского рынка используются банками-заемщиками для покрытия своих активных операций, а также для покрытия ликвидности балансов банков.

    Банк аралық несиені сатып алу-сату еркін нарықтағы мәмілелер нысанында, сондай-ақ тығыз ынтымақтастықтағы банкілер бір-біріне өзара мүдделерден туындайтын шарттар негізінде несие беретін “жабық” нарықтағы мәмілелер нысанында берілуі мүмкін.

    Купля-продажа межбанковских кредитов возможна в форме сделок на свободном рынке, а также в форме сделок на “закрытом” рынке, где кредиты предоставляются друг другу тесно сотрудничающими банками на условиях, вытекающих из взаимных интересов.

    Казахско-русский экономический словарь > Коммерциялық банкінің актив операциялары

  • 13 Активные операции коммерческого банка

    Активные операции – операции по размещению собственных и привлеченных средств банка для получения прибыли. От качественного осуществления активных операций зависят ликвидность, доходность, а следовательно, финансовая надежность и устойчивость банка в целом.

    Актив операциялар – банкінің меншікті және тартылынды қаражатын пайда алу үшін орналастыру жөніндегі операциялар. Банкінің жалпы өтемпаздығы, табыстылығы, демек, қаржылық сенімділігі мен тұрақтылығы актив операциялардың сапалы жүзеге асырылуына байланысты.

    Активные операции банка в зависимости от их экономического содержания делятся на:

    Банкінің актив операциялары экономикалық мазмұнына қарай мына түрлерге бөлінеді:

    - кредитные (ссудные);

    - кредиттік (несиелік) операциялар;

    - инвестиционные;

    - инвестициялық операциялар;

    - гарантийные;

    - кепілдікті операциялар;

    - комиссионные;

    - комиссиялық операциялар;

    - операции с ценными бумагами.

    - бағалы қағаздармен жасалатын операциялар.

    По каким признакам классифицируются кредиты, предоставляемые банком?

    Кредиты могут быть классифицированы по различным признакам:

    Несие түрлі белгілеріне қарай мыналарға жіктелуі мүмкін:

    - по типам заемщиков – ссуды предприятиям, органам власти, населению, банкам;

    - қарызгерлердің тұрпаттары бойынша – кәсіпорындарға, билік органдарына, халыққа, банкілерге берілетін несие;

    - по срокам пользования – краткосрочные, среднесрочные, долгосрочные;

    - пайдалану мерзіміне қарай – қысқа мерзімді, орта мерзімді, ұзақ мерзімді несие;

    - по сфере функционирования заемщика – ссуды предприятиям сферы производства и ссуды предприятиям сферы обращения;

    - қарызгердің жұмыс істеу аясына қарай – өндіріс аясының кәсіпорындарына берілетін несие және айналыс аясының кәсіпорындарына берілетін несие;

    - по отраслям принадлежности заемщика – ссуды в промышленность, транспорт, строительство, сельское хозяйство, торговлю;

    - қарызгердің тиесілі салаларына қарай – өнеркәсіпке, көлікке, құрылысқа, ауыл шаруашылығына, саудаға берілетін несие;

    - по характеру обеспечения – залоговые, гарантированные, застрахованные, необеспеченные (бланковые);

    - қамтамасыз етілу сипатына қарай – кепілді, кепілдікті, сақтандырылған, қамтамасыз етілмеген (бланкілік) несие;

    - по методам погашения – погашаемые единовременно и частями.

    - өтелу әдістеріне қарай – бір мезгілде және бөліктеп өтелетін несие.

    При выдаче кредита банк требует от потенциального заемщика пакет документов, характеризующих материальную обеспеченность кредита и юридическую правомочность заемщика.

    Несие беру кезінде банк әлуетті қарызгерден несиенің материалдық тұрғыдан қамтамасыз етілуін және қарызгердің заңи құқықтылығын сипаттайтын құжаттар пакетін талап етеді.

    Если подробнее перечислить пакет документов, который требуется при выдаче кредита, то это:

    Егер несие беру кезінде талап етілетін құжаттар пакетін егжей-тегжейлі атап көрсетер болсақ, онда олар:

    - учредительные документы;

    - құрылтай құжаттары;

    - бизнес-план (технико-экономическое обоснование), на основе которого определяются возможность возврата ссуды и срок окупаемости затрат;

    - несиенің қайтарылу мүмкіндігі мен шығындардың өтелу мерзімі айқындалатын бизнес-жоспар (техникалық-экономикалық негіздеме);

    - контракт или его копия, фиксирующие цель получения кредита;

    - несиені алу мақсаты тиянақталған келісімшарт немесе оның көшірмесі;

    - бухгалтерский баланс и некоторые приложения к нему;

    - бухгалтерлік теңгерім және оның кейбір қосымшалары;

    - кредитные договоры с другими банками;

    - басқа банкілермен жасасылған несие шарттары;

    - договор залога или поручительства;

    - кепіл немесе кепілгерлік шарты;

    - срочное обязательство-поручение на возврат ссуды согласно срокам, установленным в кредитном договоре;

    - несие шартында белгіленген мерзімге сәйкес несиені қайтару жөніндегі мерзімді міндеттеме-тапсырма;

    - заявление на получение ссуды с указанием суммы, срока и цели кредита.

    - несиені алу жөніндегі шарт, онда несиенің сомасы, мерзімі мен мақсаты көрсетіледі.

    Инвестиционные операции — это операции по инвестированию банком своих средств в ценные бумаги и паи небанковских структур в целях совместной хозяйственно-финансовой и коммерческой деятельности, а также размещения в виде срочных вкладов в других кредитных организациях.

    Инвестициялық операциялар — банкінің бірлескен шаруашылық-қаржылық және коммерциялық қызметі, сондай-ақ басқа несие ұйымдарына мерзімді салымдар түрінде орналастыру мақсатында өз қаражатын бағалы қағаздарға және үлеспұлдарға ивестициялау жөніндегі операциялары.

    Это операции по выдаче банком гарантии (поручительства) уплаты долга клиента третьему лицу при наступлении определенных условий.

    Бұл белгіленген шарттар басталған кезде банкінің өз клиентінің борышын үшінші тұлғаға төлеуі кепілдігін (кепілгерлігін) беруі жөніндегі операциялар.

    Это операции, которые банк выполняет по поручению своих клиентов и взимает с них плату в виде комиссионных. К числу основных комиссионных операций относятся расчетно-кассовые операции, которые связаны с:

    Бұл банк өз клиенттерінің тапсырмасы бойынша орындайтын және олардан комиссиялық алым түрінде ақы алатын операциялар. Негізгі комиссиялық операциялардың қатарына:

    - ведением счетов в тенге и иностранной валюте;

    - теңгемен және шетел валютасымен есептелетін шоттарды жүргізумен;

    осуществлением расчетов и платежей клиента;

    клиенттің есеп айырысуымен және төлемдер төлеуімен;

    получением и зачислением перечисленных клиенту средств на счет в безналичной форме;

    клиентке аударылған қаражатты алумен және оны қолма-қол ақшасыз нысанда шотқа есептеумен;

    выдачей наличных денег со счета, внесением их на счет, хранением и перевозкой.

    қолма-қол ақшаны шоттан алып берумен, оны шотқа салумен, сақтаумен және тасымалдаумен байланысты жасалатын есеп айырысу-кассалық операциялар жатады.

    Банкілер бағалы қағаздармен операция жасау кезінде қандай атқарымдарды орындайды?

    Банк выполняет посреднические функции при купле-продаже ценных бумаг за счет и по поручению клиента на основании договора комиссии или поручения.

    Банк комиссия шарты немесе тапсырма негізінде клиенттің есебінен және тапсыруымен бағалы қағаздарды сатып алу-сату кезінде делдалдық міндеттерді орындайды.

    Бағалы қағаздармен операцияларды жүзеге асыру кезінде банкіге қандай құқықтар берілген?

    Банк имеет право выступать в качестве:

    Банкілер:

    - инвестиционных институтов, которые могут осуществлять деятельность на рынке ценных бумаг в качестве посредника;

    - бағалы қағаздар нарығында делдал қызметін жүзеге асыра алатын инвестициялық институттар;

    - инвестиционного консультанта;

    - инвестициялық кеңесші;

    - инвестиционной компании;

    - инвестициялық компания;

    - инвестиционного фонда.

    - инвестициялық қор ретінде әрекет етуге құқылы.

    К операциям с ценными бумагами относятся:

    Бағалы қағаздармен жасалатын операцияларға мыналар жатады:

    - операции с ценными бумагами, котирующимися на фондовых биржах;

    - қор биржаларында құнды саналатын бағалы қағаздармен жасалатын операциялар;

    - операции с векселями;

    - векселдермен жасалатын операциялар;

    - учетные и переучетные операции;

    - есептеу және қайта есептеу операциялары;

    операции по протесту векселей;

    вексельдерге наразылық білдіру операциялары;

    - операции по инкассированию, домицилированию, акцепту, индоссированию векселей;

    - вексельдерді инкассолау, домицильдеу, акцептеу, индоссолау жөніндегі операциялар;

    - операции по выдаче вексельных поручений;

    - вексельдік тапсырмалар беру жөніндегі операциялар;

    - операции по хранению векселей;

    - вексельдерді сақтау жөніндегі операциялар;

    - операции по продаже векселей на аукционе.

    - вексельдерді аукционда сату жөніндегі операциялар.

    Трастылық (сенімгерлік) операцияларға қызмет көрсетудің қандай түрлері кіреді?

    В трастовые операции могут входить следующие виды услуг:

    Трастылық операцияларға қызмет көрсетудің мынадай түрлері кіреді:

    - управление финансовыми делами и собственностью фирм и частных лиц за определенную плату;

    - белгілі бір ақы үшін фирмалар мен жеке тұлғалардың қаржы істері мен меншігін басқару;

    - управление через трастовые отделы портфелями ценных бумаг своих клиентов;

    - трастылық бөлімдер арқылы өз клиенттерінің бағалы қағаздар қоржынын басқару;

    - предоставление агентских услуг корпорациям, выпускающим акции и облигации;

    - акциялар мен облигациялар шығарушы корпорацияларға агент қызметтерін көрсету;

    - выступление в качестве попечителей по завещанию;

    - өсиет бойынша қамқоршылар болу;

    - передача в доверительное управление отдельных ценных бумаг и их портфелей;

    - жекелеген бағалы қағаздарды және олардың қоржындарын сенімгерлікпен басқаруға беру;

    - платежные функции, связанные с обслуживанием ценных бумаг;

    - бағалы қағаздарға қызмет көрсетумен байланысты төлемдік атқарымдар;

    - управление активами пенсионных и инвестиционных фондов и др.

    - зейнетақылық және инвестициялық қорлардың активтерін басқару, т.б.

    Операции с иностранной валютой включают:

    Шетел валютасымен жасалатын операциялар:

    - операции купли-продажи иностранной валюты;

    - шетел валютасын сатып алу-сату операцияларын;

    - оплату и выставление денежных аккредитивов;

    - ақша аккредитивтерін төлеуді және ұсынуды;

    - покупку и оплату дорожных чеков иностранных банков;

    - шетел банкілерінің жол чектерін сатып алуды және төлеуді;

    - выпуск и обслуживание пластиковых карт;

    - пластикалық карталар шығаруды және оларға қызмет көрсетуді;

    - осуществление международных расчетов.

    - халықаралық есеп айырысуды қамтиды.

    Какую роль играют банки, выступая в качестве финансового консультанта?

    Банки, где работают опытные специалисты, могут дать квалифицированный совет, особенно когда вопрос стоит об оптимальном использовании кредита, сбережений, инвестировании средств.

    Тәжірибелі мамандар жұмыс істейтін банкілер, әсіресе несиені, жинақ ақшаны оңтайлы пайдалану, қаражатты инвестициялау туралы мәселе туындаған кезде білікті кеңес бере алады.

    Банк за определенную плату предоставляет клиентам информацию как коммерческого, так и некоммерческого характера.

    Банк клиенттерге белгілі бір ақы үшін коммерциялық сипатта да, бейкоммерциялық сипатта да ақпарат беретін қызметтер көрсетеді.

    Межбанковский кредит – это вид кредитов, предоставляемых одним коммерческим банком другому.

    Банк аралық несие – бір коммерциялық банк екінші банкіге беретін несие түрі.

    Купля-продажа такого кредита осуществляется на межбанковском рынке.

    Мұндай несие банк аралық нарықта сатып алынады және сатылады.

    Межбанковский рынок – это часть рынка ссудных капиталов, где временно свободные денежные ресурсы кредитных учреждений привлекаются и размещаются банками преимущественно в форме межбанковских депозитов на определенные сроки.

    Банк аралық нарық – несие капиталдары нарығының бір бөлігі, мұнда банкілер несие мекемелерінің уақытша бос ақшалай ресурстарын тартып, негізінен банк аралық депозиттер нысанында белгілі бір уақытқа орналастырады.

    Средства межбанковского рынка используются банками-заемщиками для покрытия своих активных операций, а также для покрытия ликвидности балансов банков.

    Банк аралық нарықтың қаражатын қарызгер-банкілер өзінің активтік операцияларын жабу үшін, сондай-ақ банкілердің теңгерімдерінің өтімділігін жабу үшін пайдаланады.

    Купля-продажа межбанковских кредитов возможна в форме сделок на свободном рынке, а также в форме сделок на "закрытом" рынке, где кредиты предоставляются друг другу тесно сотрудничающими банками на условиях, вытекающих из взаимных интересов.

    Банк аралық несиені сатып алу-сату еркін нарықтағы мәмілелер нысанында, сондай-ақ тығыз ынтымақтастықтағы банкілер бір-біріне өзара мүдделерден туындайтын шарттар негізінде несие беретін "жабық" нарықтағы мәмілелер нысанында берілуі мүмкін.

    Русско-казахский экономический словарь > Активные операции коммерческого банка

  • 14 Коммерциялық банкінің актив операциялары

    Актив операциялар – банкінің меншікті және тартылынды қаражатын пайда алу үшін орналастыру жөніндегі операциялар. Банкінің жалпы өтемпаздығы, табыстылығы, демек, қаржылық сенімділігі мен тұрақтылығы актив операциялардың сапалы жүзеге асырылуына байланысты.

    Активные операции – операции по размещению собственных и привлеченных средств банка для получения прибыли. От качественного осуществления активных операций зависят ликвидность, доходность, а следовательно, финансовая надежность и устойчивость банка в целом.

    Банкінің актив операциялары экономикалық мазмұнына қарай мына түрлерге бөлінеді:

    Активные операции банка в зависимости от их экономического содержания делятся на:

    - кредиттік (несиелік) операциялар;

    - кредитные (ссудные);

    - инвестициялық операциялар;

    - инвестиционные;

    - кепілдікті операциялар;

    - гарантийные;

    - комиссиялық операциялар;

    - комиссионные;

    - бағалы қағаздармен жасалатын операциялар.

    - операции с ценными бумагами.

    По каким признакам классифицируются кредиты, предоставляемые банком?

    Несие түрлі белгілеріне қарай мыналарға жіктелуі мүмкін:

    Кредиты могут быть классифицированы по различным признакам:

    - қарызгерлердің тұрпаттары бойынша – кәсіпорындарға, билік органдарына, халыққа, банкілерге берілетін несие;

    - по типам заемщиков – ссуды предприятиям, органам власти, населению, банкам;

    - пайдалану мерзіміне қарай – қысқа мерзімді, орта мерзімді, ұзақ мерзімді несие;

    - по срокам пользования – краткосрочные, среднесрочные, долгосрочные;

    - қарызгердің жұмыс істеу аясына қарай – өндіріс аясының кәсіпорындарына берілетін несие және айналыс аясының кәсіпорындарына берілетін несие;

    - по сфере функционирования заемщика – ссуды предприятиям сферы производства и ссуды предприятиям сферы обращения;

    - қарызгердің тиесілі салаларына қарай – өнеркәсіпке, көлікке, құрылысқа, ауыл шаруашылығына, саудаға берілетін несие;

    - по отраслям принадлежности заемщика – ссуды в промышленность, транспорт, строительство, сельское хозяйство, торговлю;

    - қамтамасыз етілу сипатына қарай – кепілді, кепілдікті, сақтандырылған, қамтамасыз етілмеген (бланкілік) несие;

    - по характеру обеспечения – залоговые, гарантированные, застрахованные, необеспеченные (бланковые);

    - өтелу әдістеріне қарай – бір мезгілде және бөліктеп өтелетін несие.

    - по методам погашения – погашаемые единовременно и частями.

    Несие беру кезінде банк әлуетті қарызгерден несиенің материалдық тұрғыдан қамтамасыз етілуін және қарызгердің заңи құқықтылығын сипаттайтын құжаттар пакетін талап етеді.

    При выдаче кредита банк требует от потенциального заемщика пакет документов, характеризующих материальную обеспеченность кредита и юридическую правомочность заемщика.

    Егер несие беру кезінде талап етілетін құжаттар пакетін егжей-тегжейлі атап көрсетер болсақ, онда олар:

    Если подробнее перечислить пакет документов, который требуется при выдаче кредита, то это:

    - құрылтай құжаттары;

    - учредительные документы;

    - несиенің қайтарылу мүмкіндігі мен шығындардың өтелу мерзімі айқындалатын бизнес-жоспар (техникалық-экономикалық негіздеме);

    - бизнес-план (технико-экономическое обоснование), на основе которого определяются возможность возврата ссуды и срок окупаемости затрат;

    - несиені алу мақсаты тиянақталған келісімшарт немесе оның көшірмесі;

    - контракт или его копия, фиксирующие цель получения кредита;

    - бухгалтерлік теңгерім және оның кейбір қосымшалары;

    - бухгалтерский баланс и некоторые приложения к нему;

    - басқа банкілермен жасасылған несие шарттары;

    - кредитные договоры с другими банками;

    - кепіл немесе кепілгерлік шарты;

    - договор залога или поручительства;

    - несие шартында белгіленген мерзімге сәйкес несиені қайтару жөніндегі мерзімді міндеттеме-тапсырма;

    - срочное обязательство-поручение на возврат ссуды согласно срокам, установленным в кредитном договоре;

    - несиені алу жөніндегі шарт, онда несиенің сомасы, мерзімі мен мақсаты көрсетіледі.

    - заявление на получение ссуды с указанием суммы, срока и цели кредита.

    Инвестициялық операциялар — банкінің бірлескен шаруашылық-қаржылық және коммерциялық қызметі, сондай-ақ басқа несие ұйымдарына мерзімді салымдар түрінде орналастыру мақсатында өз қаражатын бағалы қағаздарға және үлеспұлдарға ивестициялау жөніндегі операциялары.

    Инвестиционные операции — это операции по инвестированию банком своих средств в ценные бумаги и паи небанковских структур в целях совместной хозяйственно-финансовой и коммерческой деятельности, а также размещения в виде срочных вкладов в других кредитных организациях.

    Бұл белгіленген шарттар басталған кезде банкінің өз клиентінің борышын үшінші тұлғаға төлеуі кепілдігін (кепілгерлігін) беруі жөніндегі операциялар.

    Это операции по выдаче банком гарантии (поручительства) уплаты долга клиента третьему лицу при наступлении определенных условий.

    Бұл банк өз клиенттерінің тапсырмасы бойынша орындайтын және олардан комиссиялық алым түрінде ақы алатын операциялар. Негізгі комиссиялық операциялардың қатарына:

    Это операции, которые банк выполняет по поручению своих клиентов и взимает с них плату в виде комиссионных. К числу основных комиссионных операций относятся расчетно-кассовые операции, которые связаны с:

    - теңгемен және шетел валютасымен есептелетін шоттарды жүргізумен;

    - ведением счетов в тенге и иностранной валюте;

    клиенттің есеп айырысуымен және төлемдер төлеуімен;

    осуществлением расчетов и платежей клиента;

    клиентке аударылған қаражатты алумен және оны қолма-қол ақшасыз нысанда шотқа есептеумен;

    получением и зачислением перечисленных клиенту средств на счет в безналичной форме;

    қолма-қол ақшаны шоттан алып берумен, оны шотқа салумен, сақтаумен және тасымалдаумен байланысты жасалатын есеп айырысу-кассалық операциялар жатады.

    выдачей наличных денег со счета, внесением их на счет, хранением и перевозкой.

    Банкілер бағалы қағаздармен операция жасау кезінде қандай атқарымдарды орындайды?

    Банк комиссия шарты немесе тапсырма негізінде клиенттің есебінен және тапсыруымен бағалы қағаздарды сатып алу-сату кезінде делдалдық міндеттерді орындайды.

    Банк выполняет посреднические функции при купле-продаже ценных бумаг за счет и по поручению клиента на основании договора комиссии или поручения.

    Бағалы қағаздармен операцияларды жүзеге асыру кезінде банкіге қандай құқықтар берілген?

    Банкілер:

    Банк имеет право выступать в качестве:

    - бағалы қағаздар нарығында делдал қызметін жүзеге асыра алатын инвестициялық институттар;

    - инвестиционных институтов, которые могут осуществлять деятельность на рынке ценных бумаг в качестве посредника;

    - инвестициялық кеңесші;

    - инвестиционного консультанта;

    - инвестициялық компания;

    - инвестиционной компании;

    - инвестициялық қор ретінде әрекет етуге құқылы.

    - инвестиционного фонда.

    Бағалы қағаздармен жасалатын операцияларға мыналар жатады:

    К операциям с ценными бумагами относятся:

    - қор биржаларында құнды саналатын бағалы қағаздармен жасалатын операциялар;

    - операции с ценными бумагами, котирующимися на фондовых биржах;

    - векселдермен жасалатын операциялар;

    - операции с векселями;

    - есептеу және қайта есептеу операциялары;

    - учетные и переучетные операции;

    вексельдерге наразылық білдіру операциялары;

    операции по протесту векселей;

    - вексельдерді инкассолау, домицильдеу, акцептеу, индоссолау жөніндегі операциялар;

    - операции по инкассированию, домицилированию, акцепту, индоссированию векселей;

    - вексельдік тапсырмалар беру жөніндегі операциялар;

    - операции по выдаче вексельных поручений;

    - вексельдерді сақтау жөніндегі операциялар;

    - операции по хранению векселей;

    - вексельдерді аукционда сату жөніндегі операциялар.

    - операции по продаже векселей на аукционе.

    Трастылық (сенімгерлік) операцияларға қызмет көрсетудің қандай түрлері кіреді?

    Трастылық операцияларға қызмет көрсетудің мынадай түрлері кіреді:

    В трастовые операции могут входить следующие виды услуг:

    - белгілі бір ақы үшін фирмалар мен жеке тұлғалардың қаржы істері мен меншігін басқару;

    - управление финансовыми делами и собственностью фирм и частных лиц за определенную плату;

    - трастылық бөлімдер арқылы өз клиенттерінің бағалы қағаздар қоржынын басқару;

    - управление через трастовые отделы портфелями ценных бумаг своих клиентов;

    - акциялар мен облигациялар шығарушы корпорацияларға агент қызметтерін көрсету;

    - предоставление агентских услуг корпорациям, выпускающим акции и облигации;

    - өсиет бойынша қамқоршылар болу;

    - выступление в качестве попечителей по завещанию;

    - жекелеген бағалы қағаздарды және олардың қоржындарын сенімгерлікпен басқаруға беру;

    - передача в доверительное управление отдельных ценных бумаг и их портфелей;

    - бағалы қағаздарға қызмет көрсетумен байланысты төлемдік атқарымдар;

    - платежные функции, связанные с обслуживанием ценных бумаг;

    - зейнетақылық және инвестициялық қорлардың активтерін басқару, т.б.

    - управление активами пенсионных и инвестиционных фондов и др.

    Шетел валютасымен жасалатын операциялар:

    Операции с иностранной валютой включают:

    - шетел валютасын сатып алу-сату операцияларын;

    - операции купли-продажи иностранной валюты;

    - ақша аккредитивтерін төлеуді және ұсынуды;

    - оплату и выставление денежных аккредитивов;

    - шетел банкілерінің жол чектерін сатып алуды және төлеуді;

    - покупку и оплату дорожных чеков иностранных банков;

    - пластикалық карталар шығаруды және оларға қызмет көрсетуді;

    - выпуск и обслуживание пластиковых карт;

    - халықаралық есеп айырысуды қамтиды.

    - осуществление международных расчетов.

    Какую роль играют банки, выступая в качестве финансового консультанта?

    Тәжірибелі мамандар жұмыс істейтін банкілер, әсіресе несиені, жинақ ақшаны оңтайлы пайдалану, қаражатты инвестициялау туралы мәселе туындаған кезде білікті кеңес бере алады.

    Банки, где работают опытные специалисты, могут дать квалифицированный совет, особенно когда вопрос стоит об оптимальном использовании кредита, сбережений, инвестировании средств.

    Банк клиенттерге белгілі бір ақы үшін коммерциялық сипатта да, бейкоммерциялық сипатта да ақпарат беретін қызметтер көрсетеді.

    Банк за определенную плату предоставляет клиентам информацию как коммерческого, так и некоммерческого характера.

    Банк аралық несие – бір коммерциялық банк екінші банкіге беретін несие түрі.

    Межбанковский кредит – это вид кредитов, предоставляемых одним коммерческим банком другому.

    Мұндай несие банк аралық нарықта сатып алынады және сатылады.

    Купля-продажа такого кредита осуществляется на межбанковском рынке.

    Банк аралық нарық – несие капиталдары нарығының бір бөлігі, мұнда банкілер несие мекемелерінің уақытша бос ақшалай ресурстарын тартып, негізінен банк аралық депозиттер нысанында белгілі бір уақытқа орналастырады.

    Межбанковский рынок – это часть рынка ссудных капиталов, где временно свободные денежные ресурсы кредитных учреждений привлекаются и размещаются банками преимущественно в форме межбанковских депозитов на определенные сроки.

    Банк аралық нарықтың қаражатын қарызгер-банкілер өзінің активтік операцияларын жабу үшін, сондай-ақ банкілердің теңгерімдерінің өтімділігін жабу үшін пайдаланады.

    Средства межбанковского рынка используются банками-заемщиками для покрытия своих активных операций, а также для покрытия ликвидности балансов банков.

    Банк аралық несиені сатып алу-сату еркін нарықтағы мәмілелер нысанында, сондай-ақ тығыз ынтымақтастықтағы банкілер бір-біріне өзара мүдделерден туындайтын шарттар негізінде несие беретін “жабық” нарықтағы мәмілелер нысанында берілуі мүмкін.

    Купля-продажа межбанковских кредитов возможна в форме сделок на свободном рынке, а также в форме сделок на “закрытом” рынке, где кредиты предоставляются друг другу тесно сотрудничающими банками на условиях, вытекающих из взаимных интересов.

    Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Коммерциялық банкінің актив операциялары

  • 15 менеджеризм

    менеджеризм (1. өндірісті, кәсіпорынды менеджерлердің басқару практикасы, 2. қазіргі өндірісті басқару теориясы, 3. экономикада басқарудың, менеджерлердің рөлін зерделейтін, қарастыратын экономикалық ой-пікір ағымы, бағыты)

    Казахско-русский экономический словарь > менеджеризм

  • 16 ноу-хау

    ноу-хау (1. қорғау құжаттарымен қорғалмаған және жарияланбаған өндірістік, басқару, коммерциялық, қаржы сипатындағы жетістік, білім, тәжірибе, оларды ғылыми зерттеулер, талдамалар, бесекелесуге жарамды өнім дайындау, өткізу және пайдалану барысында қолдануға болады әрі олар сыртқы экономикалық байланыстар кезінде сату объектісі бола алады, 2. нақты өндіріс барысындағы жұмыс тәсілдері, дағдылары, әдістері, бірақ оларды ғылыми-техникалық, коммерциялық, ұйымдастыру-басқару білімдері нарығында дербес тауар ретінде сатуға болады, 3. халықаралық құқықта - құжаттама нысанында тұлғаланған техникалық білімді, тәжірибені, дағдыны басқа тарапқа табыстау жөніндегі міндеттеме, лицензиялық келісімдерде, шарттарда және техникалық ынтымақтастықта қолданылады)

    Казахско-русский экономический словарь > ноу-хау

  • 17 иерархия

    сатылы лауазым, баспалдақты лауазым, сатыластық (күрделі жүйелерді, ең алдымен экономикалық нысандарды басқару жүйелерін құру, ұйымдастыру тәсілі, мұнда жүйенің бөліктері ( элементтері) деңгейлер бойынша бөлінген және бүкіл жүйе көп деңгейлі, көп сатылы әрі тұтас жүйе болып табылады, мысалы, кәсіпорынды басқару жүйесі иерархиялық құрылымды құрайды: кәсіпорынды басқаратын директор иерархияның 1-ші деңгейі, оған бағынатын орынбасарлар 2-ші деңгейі, орынбасарлардың әрқайсысына бағынатын бөлімше бастықтары 3-ші деңгейі, бөлімше бастықтарына бағынатын бөлім бастықтары 4-ші деңгейі)

    Русско-казахский экономический словарь > иерархия

  • 18 менеджеризм

    менеджеризм (1. өндірісті, кәсіпорынды менеджерлердің басқару практикасы, 2. қазіргі өндірісті басқару теориясы, 3. экономикада басқарудың, менеджерлердің рөлін зерделейтін, қарастыратын экономикалық ой-пікір ағымы, бағыты)

    Русско-казахский экономический словарь > менеджеризм

  • 19 ноу-хау

    ноу-хау (1. қорғау құжаттарымен қорғалмаған және жарияланбаған өндірістік, басқару, коммерциялық, қаржы сипатындағы жетістік, білім, тәжірибе, оларды ғылыми зерттеулер, талдамалар, бесекелесуге жарамды өнім дайындау, өткізу және пайдалану барысында қолдануға болады әрі олар сыртқы экономикалық байланыстар кезінде сату объектісі бола алады, 2. нақты өндіріс барысындағы жұмыс тәсілдері, дағдылары, әдістері, бірақ оларды ғылыми-техникалық, коммерциялық, ұйымдастыру-басқару білімдері нарығында дербес тауар ретінде сатуға болады, 3. халықаралық құқықта - құжаттама нысанында тұлғаланған техникалық білімді, тәжірибені, дағдыны басқа тарапқа табыстау жөніндегі міндеттеме, лицензиялық келісімдерде, шарттарда және техникалық ынтымақтастықта қолданылады)

    Русско-казахский экономический словарь > ноу-хау

  • 20 технократия

    технократия (1. өндірісті басқаруға, мемлекеттің экономикалық саясатын әзірлеп, жүзеге асыруға қатысушы аса білікті мамандар тобы, 2. ғылыми-техникалық интеллигенция, мамандар, технократтар қоғамды басқарушы күш болып табылады дегенге саятын қазіргі заманғы әлеуметтік-экономикалық теория)

    Казахско-русский экономический словарь > технократия

См. также в других словарях:

  • әскери-экономикалық қамтамасыз етудің басты мақсаты — қарулы күштерге, басқа да әскерлер мен әскери құрылымдарға қаржылық, материалдық техникалық және басқа да ресурстарды бөлу, оларды Қазақстан Республикасының әскери қауіпсіздігін кепілді қамтамасыз етуге қажетті мөлшерде қару жарақпен, әскери және …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • қарқындылығы орташа қақтығыс — экономикалық және қорғаныс әлеуетіне нұқсан келтіру, белгілі бір аумақты басып алу немесе бақылау орнату немесе мемлекетті елеулі саяси, аумақтық, экономикалық және басқа да көнбістікке мәжбүрлеу мақсатында тұтандырылуы мүмкін қақтығыс. Мұндай… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • қазіргі заманғы әскери қақтығыстардың сипаты, негізгі белгілері — Қазіргі заманғы әскери қақтығыстардың сипаты олардың әскери саяси мақсатымен, қолданылатын қару түрлерімен, ауқымымен айқындалады. Әскери қақтығыстардың негізгі белгілері: – таралу кеңістігінің үнемі ұлғайып отыруы, ұтқырлық, әскери іс қимылдың… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • қарулы күштер құрылысын реформалаудың негізгі бағыттары — мынадай болып табылады: – Қарулы Күштер құрылымын оңтайландыру, Қарулы Күштердің жауынгерлік қабілетіне ықпал етпейтін құрылымдардың санын қысқарту және тарату; – жауынгерлік әзірлікті айқындайтын ұтқыр әскерлерді, әскер салаларын және арнаулы… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • әскери саладағы мемлекеттік құпияларға жатқызылатын мәліметтер — әскерлерді қолданудың жоспарларын, жедел жоспарларды, жауынгерлік басқару құжаттарын, әскерлерді жауынгерлік даярлықтың әр түрлі дәрежесіне келтіру жөніндегі құжаттарды ашатын мәліметтер; – Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің стратегиялық… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • ақпарат — (Информация; лат. informatio түсіндіру, мазмұндау) әскери сипаттағы мәліметтер мен сол мәліметтерді беру және алу процесі. Әскери ақпараттың жалпы мәліметтеріне: мемлекеттің әскери доктринасына, әскери экономикалық әлеуетіне, қарулы күштер… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • әскери блок — (Военный блок) ортақ мақсаттарға қол жеткізуге бағытталған мемлекеттердің саяси, әскери, экономикалық және басқа іс әрекеттерін бірлестірулерін қарастыратын әскери саяси одағы. Әдетте, бейбіт уақытта ұйымдастырылады. Оның жоғары, басқарушы және… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • соғыс стратегиясы — (Стратегия войны) соғыс тәжірибесін, әскери саяси жағдайды, бір елдің экономикалық және моральдық күш қуатын, ұрыстың жаңа амал әдістерін, жаудың саяси көзқарасы мен мүмкін шіліктерін зерттеп тану; соғысты жүргізу тәсілдерін, оның жағдайы мен… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • шектелген ядролық мүмкіндіктер — (Ограниченные ядерные возможности) 1974 ж. АҚШ Қорғаныс министрі Джеймс Шлесингердің қатысуымен жасалынған әскери командалық және басқару орталықтарына немесе экономикалық нысаналарға шектелген бақылаулы ядролық соққылар беру туралы стратегиялық… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • екінші рет зақымдану ошағы — ядролық қарудың және басқа зақымдаушы құралдардың зақымдау факторлары әсерінен пайда болатын ошақ. Мыс., ядролық қару соққысы салдарынан мұнай өңдейтін және мұнай өндіретін кәсіпорындардағы сыйымдылықтар қираған кезде өрт шығып, жарылыстар болуы… …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • әскери саясат — (Военная политика) мемлекеттердің әскери ұйым құрумен, саяси мақсаттарға жету үшін қарулы күш жұмсау құралдарын дайындаумен және қолданумен тікелей байланысты қарым қатынасы мен іс әрекеті. Ә.с. өзінің маңызы мен мазмұны жағынан мемлекеттің жалпы …   Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»